هفته نامه روسی: دامن زدن ترکیه به بحران سوریه خودکشی ژئوپلیتیکی است
ارسالی صمیمی ارسالی صمیمی

 

مسکو - هفته نامه روسی ˈاکسپرتˈ در شماره این هفته خود در مقاله ای به قلم ˈگئورگ میرزاییانˈ درباره تحولات جاری سوریه و تلاش گسترده آنکارا برای حمایت از مخالفان مسلح دولت دمشق نوشت: دامن زدن ترکیه به ناآرامیهای سوریه نوعی خودکشی ژئوپلیتیکی است.

 در مقاله هفته نامه روسی آمده است: ترکیه در صورت آغاز جنگ با سوریه، خسارات اقتصادی و ‌سیاسی ‌فراوانی ‌را ‌متحمل ‌خواهد ‌شد ‌و دستاوردهای ‌ده ساله ‌این ‌کشور ‌و ‌امیدهایش ‌به ‌رهبری ‌منطقه‌ای ‌از ‌بین ‌خواهد ‌رفت. ‌

مقاله حاکی است: طی ‌هفته‌های ‌اخیر ‌در ‌جبهه ‌رویارویی ‌داخلی ‌در سوریه ‌یک ‌نوع ‌سکوت ‌برقرار ‌شده ‌است. ‌مخالفان ‌مسلح ‌با ‌مشکل دریافت ‌مهمات روبرو شده اند ‌و ‌مانند ‌سابق ‌نمی‌توانند ‌متحد ‌شوند. ‌دولت ‌بشار ‌اسد ‌با ‌وجود ‌فشار ‌شدید ‌خارجی ‌مانند ‌سابق ‌زمام ‌امور ‌کشور ‌را در ‌دست ‌دارد و این در شرایطی است که ‌مخالفان به دلیل دریافت نکردن ‌کمک از ‌ناتو، ‌روحیه ‌جنگی ‌خود ‌و ‌اراده ‌برای ‌ادامه ‌مبارزه ‌را ‌از ‌دست داده اند.

در مقاله اضافه شده است: ‌مناقشه ‌مرزی ‌بین ‌ترکیه ‌و ‌سوریه ‌نشان ‌داد ‌که ‌‌ادامه حکومت ‌اسد ‌در ‌سوریه ‌‌باب ‌طبع ‌ترکیه ‌نیست. ‌ترکیه ‌پس از ‌اعمال ‌یک ‌سری ‌تحریمهای ‌اقتصادی، به ‌دنبال ‌بهانه ‌برای ‌مداخله ‌نظامی ‌می‌گردد و آنکارا ‌به ‌منظور ‌اعمال ‌فشار ‌بر ‌سوریه ‌حتی ‌به ‌تنش در ‌روابط ‌با ‌روسیه ‌تن ‌داده ‌و ‌هواپیمای ‌سوری ‌را ‌که ‌حامل ‌قطعات ‌یدکی ‌برای ‌رادارهای ‌ساخت ‌روسیه ‌بود، ‌به ‌فرود ‌وادار ‌کرد.

نویسنده مقاله بر این باور است که ‌دمشق ‌تاکنون ‌به ‌بعضی ‌گذشت های ‌یکجانبه ‌تن ‌داده ‌و ‌به ‌صورت ‌ابتکاری ‌منطقه ‌10 ‌کیلومتری ‌پرواز ‌ممنوع ‌در ‌مرز ‌ترکیه ‌را ‌ایجاد ‌کرد ‌و ‌از ‌گلوله ‌باران ‌این ‌منطقه ‌به ‌وسیله ‌توپخانه ‌دست ‌کشیده است. ‌مخالفان مسلح نیز ‌در ‌واقع ‌همین ‌را ‌می‌خواستند ‌زیرا ‌از ‌این ‌به ‌بعد ‌برای ‌مرزبانان ‌سوری ‌دشوار‌تر ‌خواهد ‌شد ‌که ‌کاروانهای ‌حامل ‌اسلحه ‌و ‌مهمات ‌را در مسیر آنها ‌از ‌ترکیه به سوریه ‌از ‌بین ‌ببرند. ‌ولی ‌آنکارا ‌به ‌این ‌اقدامات ‌راضی ‌نمی‌شود ‌و ‌از ‌سوریه ‌می‌خواهد ‌که ‌از ‌هرگونه ‌عملیات ‌علیه مخالفان مسلح ‌دست ‌بکشد.

میرزاییان نوشت: ولی ‌این ‌راهبرد ‌رجب ‌طیب ‌اردوغان ‌نخست ‌وزیر ‌ترکیه ‌با ‌تعجب ‌کارشناسان ‌مواجه شده است و آنان می گویند که هر گونه ‌جنگ ‌‌با ‌سوریه ‌نه ‌تنها ‌به ‌اقتصاد ‌ترکیه ‌لطمه ‌شدیدی ‌خواهد ‌زد ‌بلکه ‌اردوغان ‌را ‌از حمایت ‌بخش ‌قابل ‌توجه ‌رأی ‌دهندگان ‌محروم ‌خواهد ‌ساخت و ‌این ‌کار ‌به ‌معنی ‌خودکشی ‌ژئوپلتیکی ‌ترکیه ‌خواهد ‌بود.

ˈسیاست ‌ضد ‌سوری ‌تاکنون ‌به ‌ترکیه ‌ضربه ‌محکمی ‌وارد ‌کرده ‌است. ‌تحریمهای ‌ضد‌سوری ‌به ‌اقتصاد ‌ترکیه لطمه زده ‌و ‌مشکلات ‌اقتصادی ‌ترکیه ‌را ‌که ‌امسال ‌با ‌کسری ‌جدی ‌بودجه ‌روبرو ‌شد، شدت بخشیده ‌است. طی ‌شش ‌ماه ‌اول ‌سال ‌جاری ‌صادرات ‌ترکیه ‌به ‌سوریه ‌به ‌میزان ‌دو ‌سوم ‌کاهش ‌یافته ‌و ‌واردات ‌از ‌سوریه ‌افت ‌80 ‌درصدی ‌داشته استˈ.

تحلیلگر روس افزود: ‌بسته شدن ‌حریم ‌هوایی ‌سوریه ‌به روی ‌هواپیماهای ‌ترکی ‌برای ‌شرکت ‌هواپیمایی ‌ترکیه ‌هر ‌ماه ‌خسارات 5/1 ‌میلیون ‌دلاری ‌به ‌بار ‌خواهد ‌آورد. ‌بخش ‌گردشگری ‌هم ‌به ‌خصوص ‌در ‌مناطق ‌مرزی ‌با سوریه ‌آسیب ‌می بیند. ‌قبل ‌از ‌آغاز ‌مناقشه ‌سوری‌ها ‌بخش ‌عمده ‌گردشگران ‌استان‌های ‌جنوب ‌شرقی ‌ترکیه ‌را ‌تشکیل ‌می‌دادند ‌ولی ‌اکنون ‌از ‌سفر ‌به ‌این ‌کشور ‌خودداری ‌می‌کنند.

وی اضافه کرد: ‌از ‌قرار ‌معلوم ‌دولت ‌ترکیه ‌طبق ‌برنامه ‌ریزی ‌خاصی، ‌استانهای ‌مرزی ‌خود ‌را ‌از ‌طریق ‌روابط ‌با ‌دمشق ‌و ‌حلب ‌توسعه ‌می‌داد ‌و ‌حالا ‌کاهش ‌تجارت ‌متقابل ‌و ‌محدود ‌شدن ‌گردشگری ‌باعث ‌می‌شود ‌که ‌نرخ ‌بیکاری ‌در ‌استانهای ‌جنوب ‌شرقی ‌ترکیه ‌دوباره ‌رشد ‌کند. ‌

وی ادامه داد: مشکل ‌اقتصادی ‌دیگر این ‌است ‌که ‌به ‌جای ‌گردشگران ‌سوری ‌که ‌به ‌ترکیه ‌پول ‌می‌بردند، اکنون ‌پناهجویان ‌سوری ‌وارد ‌خاک ‌این ‌کشور ‌می‌شوند ‌که ‌ترکیه ‌باید ‌خرج ‌آنها ‌را ‌تأمین ‌کند. ‌در ‌این ‌شرایط ‌رشد ‌‌اجاره ‌بهای منازل ‌به چشم می خورد ‌که ‌این ‌وضع ‌باعث ‌رشد ‌تنشهای ‌اجتماعی ‌در ‌منطقه ‌می‌ شود.

در مقاله هفته نامه ˈاکسپرتˈ از عامل ˈکردهاˈ به عنوان یکی از شاخصهای تاثیرگذار در روند مداخلات ترکیه در امور داخلی سوریه یاد و تشریح شده است: ‌‌ترکیه در ‌صورت ‌برکناری ‌اسد ‌در ‌خاک ‌سوریه ‌با ‌دسته‌های ‌یکپارچه ‌و ‌مسلح ‌کردهایی ‌سر ‌و ‌کار ‌خواهد ‌داشت ‌که ‌حکومت ‌دست ‌نشانده ‌آینده ‌سوریه ‌از ‌امکان ‌مقابله ‌با ‌آنها ‌برخوردار ‌نخواهد ‌بود. ‌کردهای ‌سوریه ‌با ‌مساعدت ‌کردهای ‌پولدار ˈنفتیˈ ‌عراق ‌در ‌راه ‌ایجاد ‌دولت ‌مستقل ‌‌مبارزه ‌‌و ‌سعی ‌خواهند کرد ‌کردهای ‌ترکیه ‌را ‌به ‌این ‌طرح ‌جلب ‌کنند ‌که ‌این ‌امر ‌برای آنکارا ‌قابل ‌قبول ‌نیست.

مقاله هفته نامه روسی حاکی است: ‌ترکیه ‌به ‌منظور ‌پیشگیری ‌از ‌توسعه ‌جنبش ‌کردی ‌مجبور ‌خواهد ‌شد ‌اراضی ‌سوریه ‌را ‌کنترل ‌کند ‌که ‌این ‌امر ‌به ‌معنی ‌اشغال ‌سوریه ‌است. ‌در ‌این ‌صورت ‌آنکارا ‌به ‌طور ‌خودکار ‌به ‌اشغالگر ‌سوریه ‌تبدیل ‌خواهد ‌شد ‌که ‌این ‌امر ‌برای آنکارا ‌تبعات ‌مهم ‌ژئوپلتیکی ‌خواهد ‌داشت. ‌عرب‌ها ‌خیلی ‌زود ‌تاریخ ‌گذشته ‌نه ‌چندان ‌دور ‌منطقه ‌را ‌به ‌خاطر ‌خواهند ‌آورد ‌و ‌این ‌در ‌حالی ‌است که ‌ترکیه ‌در ‌ده ‌سال ‌اخیر ‌تلاش ‌زیادی ‌کرده ‌است ‌که ‌مرحله ‌عثمانی ‌تاریخ ‌عرب‌ها ‌را ‌از خاطر آنها ‌بزداید.

در مقاله افزوده شده است: ترکیه ‌قبل ‌از ‌آغاز ‌بهار ‌عربی ‌سعی داشت چهره صلح طلبی از خود به ‌عربها ‌نشان ‌دهد ‌و ‌تلاش ‌می‌کرد ‌به ‌رهبر ‌جهان ‌عرب ‌تبدیل ‌شود ‌که ‌به ‌همین ‌منظور ‌به ‌مناقشه ‌با ‌اسراییل ‌تن ‌داد ‌ولی هر گونه ‌تجاوز احتمالی ‌به ‌سوریه ‌نه تنها ‌نتایج ‌این ‌سیاست ‌پرهزینه ‌را ‌خنثی ‌می کند، ‌بلکه ‌ترکیه ‌را ‌به ‌دشمن ‌جهان ‌عرب ‌تبدیل ‌خواهد ‌کرد.

در مقاله یادآوری شده است: تجاوز ‌نظامی ‌به ‌سوریه ‌برای ‌ترکیه ‌مشکلات ‌دیگری ‌هم ‌به ‌بار ‌خواهد ‌آورد. ‌به ‌گفته ‌تحلیلگران، ‌امکانات ‌نظامی آنکارا ‌بدون ‌مشارکت ‌با ‌آمریکایی‌ها ‌و ‌اروپایی‌ها ‌برای ‌اجرای ‌جنگ ‌سریع ‌و ‌موفقیت‌آمیز ‌کافی ‌نیست. ‌ترکیه ‌با ‌مقاومت ‌از ‌سوی ‌ارتش ‌سوریه ‌و ‌دسته‌های ‌کردها ‌روبرو ‌خواهد ‌شد.

نویسنده مقاله بر این باور است که ‌تنها ‌اجرای ‌عملیات ‌چند‌ملیتی ‌می‌تواند ‌ترکیه ‌را ‌نجات ‌دهد ‌که ‌در ‌این ‌صورت ‌اتهام ‌احیای ‌امپراطوری ‌عثمانی ‌خنثی ‌شده ‌و ‌اسلحه ‌و ‌مهمات ‌لازم ‌در ‌اختیار ‌ترکیه ‌گذاشته ‌خواهد ‌شد. ‌ولی ‌فعلاً ‌کسی ‌نمی‌خواهد ‌در ‌عملیات ‌جنگی ‌شرکت ‌کند و ‌ترکیه ‌از ‌این ‌نظر ‌در ‌خاور ‌میانه ‌تنها ‌مانده ‌است. ‌

میرزاییان نوشت: مقامهای ‌آمریکا ‌تا کنون ‌به ‌همه ‌درخواستهای ‌ترکیه ‌جواب ‌رد ‌داده‌اند ‌و ‌آنکارا ‌امیدوار ‌است ‌که ‌این ‌وضع ‌بعد ‌از ‌انتخابات ‌ریاست ‌جمهوری ‌آمریکا ‌تغییر ‌کند ‌ولی ‌بعید ‌است ‌که ‌این ‌امیدها ‌تحقق ‌یابد ‌زیرا ‌ایالات ‌متحده ‌که ‌نیروهای ‌خود ‌را ‌از ‌عراق ‌عقب ‌کشیده ‌و ‌خروج ‌نیروها از ‌افغانستان ‌را ‌شروع ‌کرده ‌است، ‌با ‌توجه ‌به ‌مشکلات ‌اقتصادی ‌داخلی ‌و ‌خستگی ‌مردم ‌از ‌اولویت ‌سیاست ‌خارجی ‌نسبت ‌به ‌اقتصاد ‌داخلی ‌برای ‌جنگ ‌بزرگ ‌جدید ‌در ‌خاور ‌میانه ‌آمادگی ‌ندارد.

وی افزود: ‌اردوغان ‌به ‌اروپا ‌مراجعه ‌کرده ‌و ‌بر ‌همبستگی ‌در ‌داخل ‌ناتو ‌تأکید ‌می‌کند ‌ولی ‌عملیات ‌جنگی ‌علیه ‌قذافی ‌که ‌ارتش ‌او ‌از ‌ارتش ‌سوریه ‌ده ‌برابر ‌ضعیف ‌تر ‌بود، ‌نشان ‌داد ‌که ‌امکانات ‌نظامی ‌کشورهای ‌اروپایی ‌بسیار ‌محدود ‌است. ‌

در ‌این ‌شرایط ‌اروپا ‌به ‌حمایت ‌اطلاعاتی ‌و ‌مالی ‌از ‌شبه ‌نظامیان ‌بسنده ‌می‌کند. ‌پادشاهی‌های ‌عربی ‌هم ‌حاضرند ‌فقط ‌در حرف و با پرداخت پول از ترکیه و مخالفان مسلح دولت سوریه حمایت کنند.

تحلیلگر روس خاطرنشان کرد: ‌رهبران ‌قطر ‌و ‌عربستان ‌سعودی ‌بی‌میل ‌نیستند ‌در ‌جنگ ‌با ‌سوریه ‌شرکت ‌کنند ‌ولی ‌آنها ‌برای ‌این ‌جنگ، نیروهای مسلح ‌کافی ‌ندارند. ‌آنها بتازگی ‌سعی ‌کردند ‌ارتش ‌اردن ‌را ‌به ‌منظور ‌فعالیت ‌در ‌جبهه ‌سوریه ‌وارد ‌کنند ‌و ‌پیشنهاد کردند ‌که ‌این ‌پادشاهی ‌فقیر ‌به ‌شورای ‌همکاری ‌کشورهای ‌عربی ‌خلیج ‌فارس ‌ملحق ‌شود ‌ولی ‌عبدالله ‌دوم ‌پادشاه ‌اردن ‌به ‌صورت ‌مؤدبانه ‌جواب ‌رد ‌داد.

وی با بیان اینکه در صورت وقوع هر گونه مناقشه نظامی احتمالی میان ترکیه و سوریه حتی تل آویو نیز به آنکارا کمک نخواهد کرد، اضافه کرد: نظر ‌اسراییل درباره ‌بشار ‌اسد ‌منفی ‌است ‌ولی ‌تنفر ‌آنها ‌از ‌اردوغان به دلیل تلاش وی برای کسب وجهه در جهان عرب از طریق تنش آفرینی در روابط با اسراییل ‌بیشتر ‌است.

میرزاییان در خصوص نقش ایران در تحولات جاری سوریه نیز نوشت: تهران ‌تاکنون ‌به ‌آنکارا ‌فهمانده ‌است ‌که ‌سوریه ‌را ‌تنها ‌نخواهد ‌گذاشت. ‌به ‌نظر ‌می‌آید ‌که ‌محمود ‌احمدی‌نژاد ‌رئیس ‌جمهوری ‌ایران ‌در ‌جریان ‌مذاکرات ‌16 ‌اکتبر ‌در ‌باکو ‌این ‌اندیشه ‌را ‌به ‌آگاهی ‌اردوغان ‌رساند. ‌ایران ‌اهمیت ‌حفظ ‌نظام ‌فعلی ‌سوریه ‌را ‌درک ‌می‌کند.


October 26th, 2012


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
مسایل بین المللی